Mikena je bila jedan od najvažnijih centara grčke civilizacije ikada. Njena umetnost se razvijala istovremeno sa kritskom kulturom. Jedno vreme je bila najveća vojna i trgovačka sila na Egejskom moru. Danas Mikenu poseti oko stotinu hiljada turista godišnje iz celog sveta. Ovaj lokalitet se nalazi pod zaštitom UNESCO svetske baštine od 1999. godine.
Mikenska civilizacija
Koliko je Mikena bila značajna u antičkoj Grčkoj najbolje govori činjenica da se period od 1600. godine pre nove ere pa sve do oko 1100. godine pre nove ere, naziva Mikenskim periodom. Sam termin Mikena verovatno nije grčki. Smatra se da potiče od jezika koji je preteča grčkom i danas je nama nepoznat, a koji su stari Eleni nasledili od prethodnika.
OLIMPIJA – SVETO MESTO ZA SVAKOG SPORTISTU
Mikena je bila vojno utvrđenje koje su sazidali Eleni, a koje je dominiralo velikim delom južne Grčke. Na vrhuncu, njena politička, vojna i ekonomska moć se širila čak do Krita, Pila na zapadnom Peloponezu, Atine i Tebe. Međutim, posle njena moć počinje da opada da bi u XII veku pre nove ere skroz propala.
Lavlja kapija u Mikeni
Najpoznatiji spomenik u Mikeni je upravo Lavlja kapija. Sazidana je oko 1250. godine pre nove ere. Bila je samo delić kiklopskog zida (o kojme ćete naći nešto više u daljem tekstu). Neko će reći da nije ni čudo da je taj spomenik, koji i dan danas svakog očarava, sazidan baš tada. jer je to bio period kada je Mikena bila na vrhuncu svoje moći.
Na kapiji se nalazi neobičan kameni reljef sa dva lava, koji podseća na čuvare vrata u asirskoj arhitekturi. Glave lavova nisu sačuvane, pa se predpostavlja da su bile gvozdene i da ih je neko od lopova skinuo još u drevnim vremenima.
Grčki arheolog Kirijakos Pitakis, koji je vršio prvo iskopavanje Mikene 1841. godine, je pronašao i obnovio Lavlju kapiju.
Atrejeva riznica
Mikenci su prvo svoje vladare sahranjivali u grobovima, ali kasnije su krenuli da im dižu ogromne kružne grobnice koje se zovu tolosi i nalik su na košnice. Interesantno je da je najveću od njih otkrio čuveni nemački arheolog Hajnrih Šliman, ali on nije mislio da je to grobnica pa ju je nazvao Atrejeva riznica.
Atrejeva riznica nalazi se izvan palate i usečena je u padinu brega. Ulaz (dromos), koji je takođe usečen u padinu, bio je dugačak čak 35 m. Grobnica se sastojala od dve prostorije. U jednoj je bio pokojnik, dok je druga veća služila kultu. Između hodnika i groba nalazila su se vrata koja su bila oivičena stubovima sličnim ko u kritskoj palati. Sa strane na njihovom vrhu takođe su prikazana dva lava. Unutrašnji prostor ima kružni oblik sa kupolom na vrhu koja je visoka 13,6 m dok joj je prečnik 14,5 m.
Inače, pomenuti arheolog je izvršio prvi kompletno iskopavanje Mikene.
Megaron Mikena
Megaron ili kraljevsa dvorana za audijenciju je bio centralni motiv mikenskih palata. Bila je to pravougaona dvorana sa okruglim ognjištem u centru. U njoj nisu bile skulpture nego više sitni predmeti, nakit, oruđe i posuđe. Iako nisu nađene predpostavlja se da je u megarenu postojala bogata dekorativna šema zidnih slika. Bitno je da napomenemo da se upravo iz Megarona kasnije razvio svima nama dobro poznat stil gradnje grčkih hramova.
Mikena zanimljivosti
- Mikenski akropolj je sagrađen još u XV veku pre nove ere, a oko 1350. godine pre nove ere je modernizovan. Naime tada je sam akropolj i okolna sazidan u tzv. kikloposkom stilu ( blokovi od kojih su sagrađeni bili su toliko veliki da se u kasnijim vekovima verovalo da su ih jedino mogli dići Kiklopi, pa otuda verovanje da su ga oni sagradili). Unutar tih zidina nalazila se i palata čije ostatke i danas možemo videti, a najznačajnija građavina koja je ostala od tih ogromnih blokova je svakako Lavlja kapija
- U Ilijadi i Odiseji sačuvana su sećanja na mikenski period. Naime, Homer je toliko cenio Mikenu da je napisao ep o njenom kralju Agamnenom koji je inače bio i vođa Grka u Trojanskom ratu
- U helenističkom i rimskom periodu Mikena je bila ono što je i danas – njene ruševine su bile turistička atrakcija. Izgrađen je čak i gradić koji je bio tu zbog turista. Međutim, u kasnijem rimskom periodu grad je skroz napušten
- Kada je 1876. godine pronašao kraljevsku grobnicu arheolog Šliman je među predmetima video i zlatnu masku, pa je tada uzviknuo: “Gledajte Agamnenovo lice!” Međutim, nema dokaza da je ta maska napravljena po Agamnenovom licu, zato nosi i naziv Zlatna maska. Inače, to je posmrtna maska koja je izrađena od zlatnog lima, a presovala bi se na licu pokojnika. Maska podseća na posmrtne maske egipatskih faraona. Danas se ova maska nalazi u Nacionalnom arheološkom muzeju u Atini
- Iz Mikene se pruža neverovatan pogled na tzv. ahajskog ratnika koje je delo majke prirode. Ako pogledate ka susednoj planini, videćete njegovu siluetu
Mikena cena ulaznice
Cena ulaznice u sezoni, od aprila do oktobra, iznosi 12 evra, dok je upola manja (ili 6 evra) od novembra do marta. Ako idete van sezone, onda treba da znate da je ulaz besplatan svake nedelje.
Karta se koristi za obilazak muzeja (nalazi se u sklopu lokaliteta), arheološkog nalazišta i Atrejeve riznice.
Mikena mapa
Mikena se nalazi na oko 90 km jugozapadno od Atine, na sveroistočnom delu Peloponeza. Od Korinta je udaljena na svega 35 km jugozapadno, a ako idete iz pravca Nafplia onda vam samo treba oko 20 km severno.
Tačnu mapu pogledajte OVDE.
Mikena i Epidaurus
Uglavnom ko god poseti Mikenu, obiđe i Epidaurus. O ovom pozorištu iz antičkog doba ćemo vam uskoro ispisati tekst.
Napomena: Fotografije nam je ustupio Nemanja Jovanović.
2 Komentari
Hvla na teskstu! Bila sam opsednuta Mikenom u srednjoj skoli i citala sam dosta o njoj, ali tada nije bilo neta :-)! Nisma jos otisla da je posetim :-(, planiram kada opet odem u Lutraki 🙂
<3 Hvala tebi što nas čitaš